แผนการจัดกระบวนการเรียนรู้
รายวิชา
(ทร21001)
ทักษะการเรียนรู้
สาระทักษะการเรียนรู้
ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น
เรื่อง การคิดเป็น
ตัวชี้วัด
1.อธิบายได้ถึงความเชื่อพื้นฐานทางการศึกษาผู้ใหญ่
/การศึกษานอกระบบและเชื่อมโยงมาสู่กระบวนการคิดเป็น และระบบการคิด การแก้ปัญหาอย่างคนคิดเป็น
2. อธิบายลักษณะของข้อมูลวิชาการ
ตนเองและสังคมสิ่งแวดล้อมโดยเปรียบเทียบให้เห็นความแตกต่างของข้อมูลทั้ง 3 ประการ
มาตรฐานการเรียนรู้
1.ความสามารถในการศึกษา เลือกสรร จัดเก็บ
และการวิเคราะห์ สังเคราะห์ข้อมูล ทั้งสามประการและการใช้เทคนิคในการฝึกทักษะการคิดเป็น เพื่อใช้ประกอบการตัดสินใจแก้ปัญหา
ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง
1.อธิบายหรือทบทวนปรัชญาคิดเป็น
และลักษณะของข้อมูลด้านวิชาการ ตนเอง สังคม
สิ่งแวดล้อมที่จะนำมาวิเคราะห์และสังเคราะห์เพื่อประกอบการคิด การตัดสินใจแก้ปัญหา
2. จำแนกเปรียบเทียบ
ตรวจสอบข้อมูลด้านวิชาการ ตนเอง
สังคม
สิ่งแวดล้อมที่จัดเก็บและทักษะในวิเคราะห์และสังเคราะห์ข้อมูลทั้ง 3 ด้านเพื่อประกอบการตัดสินใจแก้ปัญหา
3. ปฎิบัติตามเทคนิคกระบวนการคิดเป็นประกอบการตัดสินใจได้อย่างเป็นระบบ
เนื้อหา
|
กิจกรรมการเรียนรู้
|
ระยะเวลา
|
|
บทบาทครู
|
บทบาทผู้เรียน
|
||
-ความหมาย/หลักการของคิดเป็น
-กระบวนการและขั้นตอนการคิดแก้ปัญหาแบบคนคิดเป็น
-ข้อมูลและการจัดการข้อมูลการคิดเป็น
|
ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน
ครูสนทนากับผู้เรียนและตั้งประเด็นคำถามเกี่ยวกับการคิดเป็น
ขั้นกิจกรรมการเรียนรู้
1.ครูแบ่งกลุ่มผู้เรียนแยกตามหัวข้อเนื้อหา
2.ครูแจกใบความรู้ให้ผู้เรียนแต่ละกลุ่มแยกตามหัวข้อดังนี้
2.1 ความหมายและความสำคัญของการคิดเป็น
2.2 หลักการของการคิดเป็น
2.3 กระบวนการและขั้นตอนการคิดแก้ปัญหา
2.4 ข้อมูลและการจัดการข้อมูลการ
คิดเป็น
3.ครูให้แต่ละกลุ่มศึกษาเนื้อหาในบทเรียนร่วมกัน
4.ครูอธิบายเนื้อหาเพิ่มเติม
5.การเรียนรู้ด้วยตนเอง (กรต.)
ให้ผู้เรียนเขียนประสบการณ์ของชีวิตที่แสดงว่า
“คิดเป็นตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง”พร้อมบอกผลดีที่ได้รับต่อการดำเนินชีวิต
|
ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน
-ผู้เรียนร่วมแสดงความคิดเห็นจากการเปิดประเด็นคำถามของครู
ขั้นกิจกรรมการเรียนรู้
1.ผู้เรียนแต่ละกลุ่มศึกษา/ระดมความคิดเห็นตามประเด็นที่ได้รับมอบหมาย
2.ผู้เรียนแต่ละกลุ่มส่งตัวแทนนำเสนอ
หน้าชั้นเรียน
ขั้นสรุป
1
ร่วมกับครูสรุปเนื้อหาจากใบความรู้ที่ได้รับมอบหมาย
2. ผู้เรียนทำแบบฝึกหัด
3.
ร่วมกันเฉลยแบบฝึกหัดและแก้ไขให้ถูกต้อง
4. ผู้เรียนวางแผนการเรียนรู้ด้วยตนเอง ตามหัวข้อที่มอบหมายให้
และบันทึกไว้ในแฟ้มสะสมงาน นำเสนอในการพบกลุ่มครั้งต่อไป
|
สื่อ/แหล่งเรียนรู้
- ใบความรู้
- แบบเรียนวิชาทักษะการเรียนรู้
- ใบงาน
- แบบทดสอบ
การวัดและประเมินผล
-
การมาพบกลุ่ม
- การมีส่วนร่วม
- การตอบคำถาม
- การสังเกต
ใบความรู้
เรื่อง
การคิดเป็น
ท่านอาจารย์
ดร.โกวิท วรพิพัฒน์ เคยกล่าวไว้ว่า “คิดเป็น” เป็นคำเฉพาะที่หมายรวมทุกอย่างไว้ในตัวแล้ว เป็นคำที่บูรณาการเอาการคิด การกระทำ
การแก้ปัญหา ความเหมาะสม ความพอดี ความเชื่อ วัฒนธรรมประเพณี คุณธรรมจริยธรรม มารวมไว้ในคำว่า
“คิดเป็น” หมดแล้ว นั่นคือ ต้องคิดเป็น คิดชอบ
ทำเป็น ทำชอบ แก้ปัญหาได้อย่างมีคุณธรรมและความรับผิดชอบ ไม่ใช่เพียงแค่คิดอย่างเดียว
เพราะเรื่องดังกล่าวเป็นข้อมูลที่ต้องนำมาประกอบการคิด การวิเคราะห์อย่างพอเพียงอยู่แล้ว
กระบวนการเรียนรู้ตามทิศทางของ “คิดเป็น” นี้ ผู้เรียนสำคัญที่สุด ผู้สอนเป็นผู้จัดโอกาสจัดกระบวนการ จัดระบบข้อมูล
และแหล่งการเรียนรู้ รวมทั้งการกระตุ้นให้กระบวนการคิด การวิเคราะห์ได้ใช้ข้อมูลอย่างหลากหลาย
ลึกซึ้งและพอเพียง นอกจากนั้น “คิดเป็น” ยังครอบคลุมไปถึงการหล่อหลอมจิตวิญญาณของคนทำงาน กศน. ที่ปลูกฝังกันมาจากพี่สู่น้องนับสิบ ๆ ปี เป็นต้นว่า การเคารพคุณค่าของความเป็นมนุษย์ของคนอย่างเท่าเทียมกัน
การทำตัวเป็นสามัญเรียบง่าย ไม่มีมุม ไม่มีเหลี่ยม ไม่มีอัตตา ให้เกียรติ ถือว่าจบกระบวนการแก้ปัญหาของคนคิดเป็น
คิดเป็น
เป็นเรื่องของการสร้างสมประสบการณ์ที่จะทำความเข้าใจกับความจริงของชีวิต คิดเป็นนอกจากจะเป็นการทำความเข้าใจกับหลักการและแนวคิดแล้ว
กระบวนการเรียนรู้จะเน้นหนักไปที่การฝึกปฏิบัติจากกรณีตัวอย่าง และจากการปฏิบัติจริงในวิถีการดำรงชีวิตประจำวัน
รวมทั้งการได้แลกเปลี่ยนความคิดและประสบการณ์จากการสานเสวนาหรืออภิปรายถกแถลงกับเพื่อนในกลุ่มด้วย
คนมีทักษะสูงก็จะสามารถมองเห็นทางเลือกและช่องทางในการแก้ปัญหาได้รวดเร็วและคล่องแคล่วมากขึ้น
ฉะนั้น การฝึกปฏิบัติบ่อยครั้ง และด้วยวิธีที่หลากหลายก็จะช่วยให้การแก้ปัญหาไม่ผิดพลาดมากนัก
ในตอนสุดท้ายนี้เป็นการเสนอกิจกรรมตัวอย่างให้ครูและผู้เรียนได้ร่วมกันปฏิบัติเพื่อเพิ่มพูนทักษะ “คิดเป็น” ให้เข้มแข็ง เฉียบคม ฉับไว จนเกิดสภาพคล่องเป็นธรรมชาติ
และใช้เวลาในการคิด การตัดสินใจที่รวดเร็วขึ้นด้วย
ใบงานที่ 1
เรื่อง คิดเป็น
1. จงเขียนแผนผังกระบวนการ “ คิดเป็น”ตามแนวคิดของดร.โกวิท วรพิพัฒน์
แบบทดสอบ
เรื่อง การคิดเป็น
จงเลือกคำตอบที่ถูกต้องเพียงข้อเดียว
1. ข้อใดกล่าว ถูกต้องเกี่ยวกับบุคคลที่คิดเป็น
ก. บุคคลที่คิดเป็นย่อมไม่มีความทุกข์เลย
ข. บุคคลที่คิดเป็นสามารถเผชิญปัญหาในชีวิตได้อย่างมีระบบ
ค. บุคคลที่คิดเป็นย่อมมีทางเลือกในการดำเนินชีวิตด้วยตนเอง
ง.
บุคคลที่คิดเป็นไม่จำเป็นต้องพึ่งพาผู้อื่น
2. บุคคลในข้อใดกำลังเผชิญปัญหามากที่สุด
ก. แดงขอเงินคุณพ่อ 400 บาทไปจ่ายค่าเรียนคอมพิวเตอร์ คุณพ่อให้ไป 500 บาท
ข. ดำอยากไปเที่ยวเชียงใหม่กับเพื่อน คุณพ่ออนุญาตให้ไปไม่เกิน 3 วัน
ค. ขาวทำกระเป๋าเงินหาย บัตรประจำตัวต่างๆก็หายไปด้วย
ง.
เขียวกำลังอ่านหนังสือเพื่อเตรียมสอบ เอ๊ดดี้โทรศัพท์มาชวนไปเที่ยว เขียวไม่ยอมไป
3. ข้อใดไม่ใช่
ลักษณะของคนคิดเป็น
ก. มีการคิดโดยที่ตนเองมั่นใจว่าถูกต้อง
ข. มีความเชื่อว่าปัญหาที่เกิดขึ้นเป็นเรื่องธรรมดาที่แก้ไขได้
ค. มีความรับผิดชอบต่อการกระทำของตนเอง
ซึ่งการกระทำนั้น ทำเพื่อแก้ปัญหา
ง.
มีความสนใจที่จะวิเคราะห์ข้อมูลอยู่เสมอ
4. กระบวนการคิดเพื่อแก้ปัญหาสอดคล้องกับพุทธศาสนาในเรื่องใด
ก. มัชฌิมาปฎิปทา ข. โลกธรรม 8
ค. อริยสัจสี่ ง. มรรค 8
5. บุคคลที่สำคัญที่สุดในกระบวนการเรียนรู้ตามปรัชญา “คิดเป็น” คือใคร
ก. ผู้เรียน ข.
ผู้สอน
ค. ผู้วางแผนการเรียน ง. ผู้บริหาร
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น